Wybiórczość pokarmowa u dzieci – co to jest i jak z nią sobie radzić?
Wybiórcze jedzenie u dzieci, to wzorzec niecodziennych zachowań, polegających na odmawianiu przez dziecko jedzenia tych pokarmów, których z jakichś powodów nie lubi.
Dziecko, zamiast urozmaiconej diety proponowanej przez rodziców, ma swoje własne preferencje i wybiera np. pokarmy w formie płynnej, półpłynnej, o konkretnym kształcie, kolorze czy zapachu. Próba nakłonienia dziecka do zjedzenia czegoś nowego, również (według nas) smacznego, ale innego niż zazwyczaj, kończy się płaczem, wypluwaniem, a nawet zdenerwowaniem czy wymiotami.
Dlaczego tak się dzieje?
W trakcie jedzenia aktywne są nasze wszystkie zmysły – smak, słuch, węch, dotyk i wzrok:
- smak – związany z jamą ustną, a głównie z językiem bogatym w receptory smakowe, które dostarczają informacji, czy dana potrawa nam smakuje i jaki ma smak; ma też związek naszymi preferencjami smakowymi.
- słuch – w trakcie jedzenia słyszymy np. chrupanie, uderzanie zębów o siebie nawzajem, zgrzytanie, a także dźwięk, który wydaje widelec, nóż i łyżka podczas nabijania czy krojenia pokarmu;
- węch – zapach jedzenia często świadczy o tym, czy dana potrawa będzie nam smakować; ostry zapach może nas odrzucić, a innych przyciągać, słodki zapach może mdlić, a innych zachęcać do jedzenia,
- dotyk – w trakcie jedzenia pokarmu czujemy, oprócz smaku, jego konsystencję – pokarm może być płynny, twardy, a czasem śliski lub chrupiący;
- wzrok – ładnie przyrządzone danie samo się prosi o spożycie, zaś pokarm o dziwnej barwie lub konsystencji może wywołać różne skojarzenia i reakcje mimo walorów smakowych.
Dzieci z wybiórczością jedzenia mogą nie lubić pewnych pokarmów np. ze względu na ich kolor. Podobnie jest z fakturą jedzenia, jego konsystencją i zapachem.
Dla rozstrzygnięcia wątpliwości, czy nasze dziecko jest tyko przysłowiowym niejadkiem, czy może jednak boryka się z problemem wybiórczości pokarmowej warto skonsultować się z neurologopedą – specjalistą dziedziny z zakresu neofobii żywieniowej lub specjalistą integracji sensorycznej.
Warto też wykluczyć inne przyczyny:
- problemy ze strony przewodu pokarmowego – dziecko czuje się źle po zjedzeniu konkretnego pokarmu, stąd niechęć do jego spożywania,
- nieprawidłowa budowa jamy ustnej, nosogardzieli czy krtani,
- zaburzenia metaboliczne,
- alergie pokarmowe,
- zaburzenia neurologiczne.
Rolą dietetyka w wybiórczości pokarmowej jest przede wszystkim:
- ocena stanu odżywienia dziecka
- umiejscowienie parametrów dziecka na siatce centylowej
- ocena dotychczasowego jadłospisu dziecka pod kątem niedoborów makro i mikroskładników
- przy współpracy neurologopedy i/lub specjalisty sensorycznego dobranie pokarmów w odpowiedniej konsystencji, kolorystyce tak, aby dostarczały jak najwięcej brakujących substancji odżywczych, a jednocześnie ze względu na preferencje, będzie można dziecku wprowadzić do diety
Jest to działanie szczególnie ważne ze względu na rozwój i wzrost budowy ciała dziecka. Niedostateczne odżywianie ma wpływ na zaburzenia hormonalne, anemię, pogorszenie samopoczucia i spadek odporności.
mgr Edyta Harmata
Dietetyk kliniczny
W razie jakichkolwiek pytań, również o konsultacje z naszym dietetykiem, zarówno stacjonarne – na terenie poradni, jak i ONLINE, prosimy o kontakt pod numery telefonów: 607230876 lub 532536588
Oczywiście również odpowiemy na każde pytanie zadane drogą mailową, przez dołączony formularz kontaktowy na stronie głównej zakładki
DLA PACJENTÓW/OPIEKUNÓW